Nghiệp duyên chia thành 3: Câu sanh nghiệp duyên, Dị thời nghiệp duyên, Vô gián nghiệp duyên.
Câu sanh nghiệp duyên (Sahajātakammapaccayo) là mãnh lực trợ giúp, ủng hộ bằng cách sở hữu tư (cetanā) sanh chung với tâm.
Kāyaṅgavācaṅgacittaṅgābhisaṅkharaṇabhūtena cittappayogasaṅkhātena kiriyābhāvena-paccayo upakārakoti = kammapaccayo
trợ giúp, ủng hộ bằng cách phối hợp tâm để nung đúc điều kiện thân, khẩu, ý nên gọi là Nghiệp duyên.
* Pháp năng duyên trong phần Câu sanh nghiệp duyên: Sở hữu tư (cetanā) hiệp với tất cả tâm.
* Pháp sở duyên trong phần Câu sanh nghiệp duyên: sắc tâm, sắc nghiệp tái tục, tâm và 51 sở hữu (trừ sở hữu tư )
* Pháp địch duyên trong phần Câu sanh nghiệp duyên: sắc vật thực, sắc âm dương, sắc nghiệp bình nhựt, sắc nghiệp vô tưởng, sắc ngoại và sở hữu tư hiệp với tất cả tâm.
Dị thời nghiệp duyên (Nānakkhaṇikakammapaccayo) là mãnh lực trợ giúp, ủng hộ bằng cách nghiệp khác thời kỳ.
* Nā nākhano = nānakkhaṇo: Sát-na khác nhau gọi là biệt thời.
* Attano paccayuppannadhamma pavattikkhaṇato visuṃ bhūte atite nānākhanesiddhāti = nānakkhaṇikā:
Những pháp sở duyên thuộc về khi bình nhựt do thành tựu tiến hóa riêng khác Sát-na của mình đã qua như thế đều cũng gọi biệt thời.
* Nānakkhaṇo pavattaṃ kammaṃ = nānakkhaṇikammaṃ:
Nghiệp sanh ra khác (nhau với) sát-na gọi là nghiệp biệt thời.
* nānakkhaṇikakammaṃ hutvā upakārako dhammo = nānakkhaṇikakammapaccayo:
Pháp hộ trợ bằng cách nghiệp khác thời gian gọi là Dị thời nghiệp duyên.
* Pháp năng duyên trong phần Dị thời nghiệp duyên: Sở hữu tư hiệp với tâm thiện và bất thiện quá khứ.
* Pháp sở duyên trong phần Dị thời nghiệp duyên: sắc nghiệp, tâm quả và 38 sở hữu hợp.
* Pháp địch duyên trong phần Dị thời nghiệp duyên: sắc tâm, sắc ngoại, sắc vật thực, sắc âm dương, tâm tố, tâm thiện, tâm bất thiện và 52 sở hữu hợp.
Câu sanh nghiệp duyên - 7 câu yếu tri
 - Kusalo dhammo kusalassa dhammassa sahajātakammapaccayena paccayo
Pháp thiện trợ pháp thiện bằng Câu sanh nghiệp duyên.
- Năng duyên: Sở hữu tư hiệp với tâm thiện.
- Sở duyên: Tất cả pháp thiện (trừ sở hữu tư)
Lời phụ:
Tư thiện trợ cho uẩn thiện tương ưng bằng Câu sanh nghiệp duyên.
Hợp trợ với Câu sanh nghiệp duyên trong câu lọc thứ nhứt: Câu sanh duyên, Hỗ tương duyên, Câu sanh y duyên, Danh vật thực duyên, Tương ưng duyên, Câu sanh hiện hữu duyên, Câu sanh bất ly duyên.
- Thời: bình nhựt.
- Cõi: hữu tâm.
- Người: 4 phàm, 4 đạo, 3 quả hữu học.
- Lộ tâm: lộ ngũ, lộ ý đổng lực thiện.
- Kusalo dhammo abyākatassa dhammassa sahajātakammapaccayena paccayo
Pháp thiện trợ pháp vô ký bằng Câu sanh nghiệp duyên.
- Năng duyên: Sở hữu tư (cetanā) hiệp tâm thiện.
- Sở duyên: sắc tâm thiện.
Lời phụ: Tư thiện trợ sắc tâm thiện bằng Câu sanh nghiệp duyên.
Tư thiện tức là sở hữu tư hiệp tâm thiện.
Sắc tâm thiện năng duyên là đồng sanh với tâm thiện.
Hợp trợ với câu lọc thứ hai trong Câu sanh nghiệp duyên: Câu sanh duyên, Câu sanh y duyên, Danh vật thực duyên, Câu sanh bất tương ưng duyên, Câu sanh hiện hữu duyên, Câu sanh bất ly duyên.
- Thời: bình nhựt.
- Cõi: ngũ uẩn.
- Người: 4 phàm, 4 đạo và 3 quả hữu học.
- Lộ tâm: lộ ngũ, lộ ý đổng lực thiện.
- Kusalo dhammo kusalassa ca abyākatassa ca dhammassa sahajātakammapaccayena paccayo
Pháp thiện trợ pháp thiện và vô ký bằng Câu sanh nghiệp duyên.
- Thiện năng duyên là sở hữu tư hiệp với tâm thiện trong cõi ngũ uẩn.
- Sở duyên đây là sắc tâm thiện và pháp thiện sanh cõi ngũ uẩn (trừ sở hữu tư).
Lời phụ: Tư thiện trợ uẩn tương ưng và sắc tâm thiện bằng Câu sanh nghiệp duyên.
Hợp trợ với Câu sanh nghiệp duyên trong câu lọc thứ 3: Câu sanh duyên, Câu sanh y duyên, Danh vật thực duyên, Câu sanh hiện hữu duyên, Câu sanh bất ly duyên.
- Thời: bình nhựt.
- Cõi: ngũ uẩn.
- Người: 4 phàm, 4 đạo và 3 quả hữu học.
- Lộ tâm: lộ ngũ, lộ ý đổng lực thiện.
- Akusalo dhammo akusalassa dhammassa sahajātakammapaccayena paccayo
Pháp bất thiện trợ pháp bất thiện bằng Câu sanh nghiệp duyên.
- Năng duyên là sở hữu tư (cetanā) hiệp với tâm bất thiện.
- Sở duyên là pháp bất thiện trừ sở hữu tư (cetanā).
Lời phụ: Tư bất thiện trợ những uẩn tương ưng bằng Câu sanh nghiệp duyên.
Hợp trợ với Câu sanh nghiệp duyên trong câu lọc thứ 4: Câu sanh duyên, Hỗ tương duyên, Câu sanh y duyên, Danh vật thực duyên, Tương ưng duyên, Câu sanh hiện hữu duyên, Câu sanh bất ly duyên.
- Thời: bình nhựt.
- Cõi: hữu tâm.
- Người: 4 phàm, 3 quả hữu học.
- Lộ tâm: lộ ngũ, lộ ý đổng lực bất thiện.
- Akusalo dhammo abyākatassa dhammassa sahajātakammapaccayena paccayo
Pháp bất thiện trợ pháp vô ký bằng Câu sanh nghiệp duyên.
- Năng duyên: sở hữu tư (cetanā) hiệp với tâm bất thiện.
- Sở duyên: sắc tâm bất thiện.
Lời phụ: tư bất thiện trợ cho sắc tâm bất thiện bằng Câu sanh nghiệp duyên.
Hợp trợ với Câu sanh nghiệp duyên trong câu lọc thứ 5: Câu sanh duyên, Câu sanh y duyên, Danh vật thực duyên, Câu sanh bất tương ưng duyên, Câu sanh hiện hữu duyên, Câu sanh bất ly duyên.
- Thời: bình nhựt.
- Cõi: ngũ uẩn.
- Người: 4 phàm, 3 quả hữu học.
- Lộ tâm: lộ ngũ, lộ ý đổng lực bất thiện.
- Akusalo dhammo akusalassa ca abyākatassa ca dhammassa sahajātakammapaccayena paccayo
Pháp bất thiện trợ pháp bất thiện và vô ký bằng Câu sanh nghiệp duyên.
- Bất thiện năng duyên đây: sở hữu tư (cetanā) hiệp với tâm bất thiện.
- Sở duyên đây là pháp bất thiện và sắc tâm bất thiện (trừ sở hữu tư (cetanā)).
Lời phụ: tư bất thiện trợ những uẩn tương ưng và sắc tâm bằng Câu sanh nghiệp.
Hợp trợ với Câu sanh nghiệp duyên trong câu lọc thứ 6: Câu sanh duyên, Câu sanh y duyên, Danh vật thực duyên, Câu sanh hiện hữu duyên, Câu sanh bất ly duyên.
- Thời: bình nhựt.
- Cõi: ngũ uẩn.
- Người: 4 phàm, 3 quả hữu học.
- Lộ tâm: lộ ngũ, lộ ý đổng lực bất thiện.
- Abyākato dhammo abyākatassa dhammassa sahajātakammapaccayena paccayo
Pháp vô ký trợ pháp vô ký bằng Câu sanh nghiệp duyên.
- Vô ký năng duyên: sở hữu tư (cetanā) hiệp với tâm vô ký.
- Vô ký sở duyên: sắc tâm vô ký, tâm vô ký và 37 sở hữu hợp (trừ sở hữu tư (cetanā)).
Lời phụ:
Tư vô ký trợ những uẩn tương ưng và sắc tâm vô ký bằng Câu sanh nghiệp duyên.
Khi tái tục, quả tư trợ cho uẩn tương ưng và sắc tái tục bằng Câu sanh nghiệp.
- Năng duyên: sở hữu tư hiệp với 15 tâm tái tục cõi ngũ uẩn.
- Sở duyên: 15 tâm tái tục cõi ngũ uẩn, 34 sở hữu hợp và sắc nghiệp (trừ sở hữu tư).
Sở hữu tư trợ sắc ý vật bằng Câu sanh nghiệp.
Năng duyên là sở hữu tư hiệp với 15 tâm tái tục cõi ngũ uẩn.
Hợp trợ với Câu sanh nghiệp duyên trong câu lọc thứ 7: Câu sanh duyên, Hỗ tương duyên, Câu sanh y duyên, Dị thục quả duyên, Danh vật thực duyên, Tương ưng duyên, Câu sanh bất tương ưng duyên, Câu sanh hiện hữu duyên, Câu sanh bất ly duyên.
- Thời: Tái tục và bình nhựt.
- Cõi: ngũ uẩn và tứ uẩn.
- Người: 4 phàm, 4 quả.
- Lộ tâm: lộ ngũ, lộ ý v.v...
|