www.tudieu.de
A Tỳ Đàm - Lớp Zoom với Trung

Toát Yếu A Tỳ Đàm

Abhidhammattha Saṅgaha

Tập Abhidhammattha Saṅgaha (Thắng Pháp Tập Yếu Luận) là bản toát yếu tóm lược Tạng Vi Diệu Pháp (A Tỳ Đàm, Vô Tỷ Pháp Abhidhamma Piṭaka) do Ngài Ācariya Anuruddha, một vị tỳ khưu người Tích Lan biên soạn khoảng thế kỷ 11 hay 12. Ðến nay sách nầy vẫn còn là bộ sách nhập môn Vi Diệu Pháp thích ứng nhất mà khi đã vững vàng thấu hiểu, ta có thể dễ dàng lãnh hội những nét đại cương của Tạng Vi Diệu Pháp.
Giáo trình Chùa Pháp Luân:
Thắng Pháp Tập Yếu Luận do các Ngài Giảng Sư tại Chùa Pháp Luân phổ biến.

Mục lục

  1. Tâm
  2. Tâm Sở
  3. Linh Tinh
  4. Lộ Tâm
  5. Ngoại Lộ
  6. Sắc Pháp
  7. Tương Tập Nhiếp
  8. Duyên
  9. Nghiệp Xứ
Toát Yếu A Tỳ Đàm (PDF)

Ngài Ācariya Anuruddha

Ngài Ācariya Anuruddha được ghi nhận là tác giả của ba bài bình luận bằng tiếng Pāḷi:
  1. Abhidhammattha Sangaha
  2. Nāmarūpa-pariccheda, và
  3. Paramattha-vinicchaya
Abhidhammattha Sangaha được coi là một trong những bản văn quan trọng nhất trong truyền thống Theravada.

Thông tin chi tiết về ngài Acariya Anuruddha hầu như không tồn tại. Ngài được coi là tác giả của ba cuốn sách nêu trên, và người ta tin rằng ngài đã viết tổng cộng chín bản tóm tắt, trong đó chỉ có ba bản này còn tồn tại. Paramattha-vinicchaya được viết theo phong cách Pali trang nhã và đạt tiêu chuẩn văn học xuất sắc. Theo bản in, tác giả của nó sinh ra ở Kaveri thuộc bang Kañcipura (Conjeevaram) ở Nam Ấn Độ. Tương turyền Acariya Buddhadatta và Acariya Buddhaghosa cũng đã cư trú trong khu vực này, và nhà bình giải Acariya Dhammapala có lẽ là người bản xứ trong vùng. Có bằng chứng rằng trong nhiều thế kỷ, Kañcipura đã là một trung tâm quan trọng của Phật giáo Nguyên thủy, từ đó các tỳ khưu uyên bác đã đến Sri Lanka để nghiên cứu thêm.

Người ta không biết chính xác Acariya Anuruddha sống và viết sách hướng dẫn của mình khi nào. Một truyền thuyết lâu đời cho rằng ngài là bạn học của Acariya Buddhadatta dưới cùng một vị thầy, điều này có nghĩa là ngài sống vào thế kỷ thứ năm. Theo thuyết này, hai vị trưởng lão đã viết các cuốn sách tương ứng của họ, Abhidhammattha Sangaha và Abhidhammavatara, như một món quà để tỏ lòng biết ơn đối với vị thầy của họ. Vị thầy này có nhận xét: "Đức Phật đã chất đầy một căn phòng với đủ loại châu báu và khóa cửa lại, trong khi Anuruddha thì cũng chất đầy kho báu vào một căn phòng nhưng lại để cửa mở." Tuy nhiên, các học giả hiện đại không tán thành truyền thuyết này, họ cho rằng trên cơ sở phong cách và nội dung các tác phẩm của Anuruddha, ngài không thể sống trước thế kỷ thứ tám mà có lẽ là giữa thế kỷ thứ mười và đầu thế kỷ thứ mười hai.

Trong lời kết của Abhidhammattha Sangaha, Acariya Anuruddha nói rằng ngài đã viết cuốn sách hướng dẫn tại Tu viện Mulasoma, nơi mà tất cả các truyền thống chú giải đều đặt ở Sri Lanka. Có một số cách để mình giải sự kiện này là qua đoạn thơ kết thúc của Paramattha-vinicchaya, trong đó nói rằng ngài sinh ra ở Kañcipura. Một giả thuyết cho rằng ngài là người gốc Nam Ấn Độ nhưng đến Sri Lanka, nơi ngài viết cuốn Sangaha. Một giả thuyết khác do G.P. Malalasekera đề xướng cho rằng ngài là người gốc Sri Lanka, và đã có thời gian sống ở Kañcipura (tuy nhiên, điều này bỏ qua việc ngài tuyên bố rằng ngài sinh ra ở Kañcipura). Và một giả thuyết thứ ba, được đề xuất bởi Ven. A.P. Buddhadatta Mahathera, khẳng định rằng có hai tu sĩ khác nhau trùng tên là Anuruddha, một ở Sri Lanka là tác giả của Abhidhammattha Sangaha, một ở Kañcipura đã viết Paramattha-vinicchaya.

Nguồn:
A Comprehensive Manual of Abhidhamma
(The Abhidhammattha Sangaha of Acariya Anuruddha)

© vdpzoom.com