Mục lục 83 Lộ trình Tâm

1 : Lộ Ngũ môn cảnh rất lớn chót mót

83 ← → 2

Lộ Cái Thứ Chặng Người Cõi
5 17 54 7 8 11 dục giới

Lộ ngũ môn này có
  • 5 lộ: Nhãn, Nhĩ, Tỷ, Thiệt, Thân môn
  • 17 cái tính từ HK (V) đến hết Na cảnh (m)
    Tâm Hộ Kiếp bắt cảnh cũ - 1 trong 3 cảnh lúc cận tử:
    1. Nghiệp,
    2. Nghiệp Tướng (Điềm Nghiệp),
    3. Thú Tướng (Điềm Sanh)

  • 54 thứ là 54 tâm dục giới

    8 Tham
    2 Sân
    2 Si
    7 Quả Vô Nhân Cảnh xấu
    8 Quả Vô Nhân Cảnh tốt
    3 Tố Vô Nhân
    8 Đại Thiện
    8 Đại Quả
    8 Đại Tố


    Nếu tính theo từng môn thì chỉ có 46 thứ (lấy 2 trong ngũ song thức, 54 – 8 = 46)
  • 7 Chặng của tâm khách quan (bắt cảnh ngũ):
    1. chặng khán môn (1 tâm khai ngũ),
    2. chặng ngũ song thức (2 trong 10 tâm ngũ song thức)
      riêng tâm này nương bọn sắc thần kinh (1 trong 5 Nhãn Nhĩ Tỷ Thiệt Thân Vật);
      những tâm khác nương sắc Ý Vật,
    3. chặng tiếp thâu (2 tâm),
    4. chặng quan sát (3 tâm),
    5. chặng phân đoán (1 tâm khai ý),
    6. chặng thực (29 tâm đổng lực dục giới),
    7. chặng mót (11 gồm 8 đại quả và 3 quan sát).
  • 8 Người:
      4 Phàm
    1. Người Khổ
    2. Người Lạc Vô Nhân
    3. Người Nhị Nhân
    4. Người Tam Nhân
      4 Thánh Quả
    5. Người Sơ Quả (Tu Đà Hườn)
    6. Người Nhị Quả (Tư Đà Hàm)
    7. Người Tam Quả (A Na Hàm)
    8. Người Tứ Quả (A La Hán)

  • 11 cõi Dục giới (vì có tâm mót, nên không sanh ngoài cõi Dục giới)
    1. Địa ngục,
    2. Ngạ quỉ,
    3. Bàng sanh,
    4. A-tu-la,
    5. Nhân loại,
    6. Tứ thiên vương,
    7. Đao lợi,
    8. Dạ-ma,
    9. Đâu xuất,
    10. Hóa lạc,
    11. Tha hóa tự tại.

Nhận xét 2 trường hợp tùy theo đổng lực:
  1. Lộ ngũ chót na cảnh 27 đổng lực dục giới (trừ 2 tâm Sân)

    • Chi pháp như trên.

  2. Lộ ngũ chót na cảnh đổng lực Sân.
    Chi pháp khác với lộ trên ở những điểm sau:

    • 6 người: bớt 2 bậc Tam và Tứ Quả (do đã dứt hẳn Sân)
    • 6 tâm na cảnh: tâm tiếp sau tâm sân phải là thọ xả (4 đại quả và 2 quan sát)

Vài ví dụ nhận xét theo duyên hệ:

ĀrammaṇapaccayotiCảnh duyên
Rūpāyatanaṃ cakkhuviññāṇassa
ārammaṇapaccayena paccayo. Saddāyatanaṃ sotaviññāṇassa… gandhāyatanaṃ ghānaviññāṇassa… rasāyatanaṃ jivhāviññāṇassa … phoṭṭhabbāyatanaṃ kāyaviññāṇassa
ārammaṇapaccayena paccayo.		sắc xứ trợ cho nhãn thức
bằng cảnh duyên,
thinh xứ trợ cho nhĩ thức...
khí xứ trợ tỷ thức ...
vị xứ trợ thiệt thức ...
xúc xứ trợ thân thức
bằng cảnh duyên;

AnantarapaccayotiVô gián duyên
cakkhuviññāṇadhātu taṃsampayuttakā ca dhammā manodhātuyā taṃsampayuttakānañca dhammānaṃ anantarapaccayena paccayo.
Nhãn thức giới và pháp tương ưng trợ cho
ý giới và
pháp tương ưng
bằng vô gián duyên.
Manodhātu taṃsampayuttakā ca
dhammā manoviññāṇadhātuyā
taṃsampayuttakānañca dhammānaṃ
anantarapaccayena paccayo.
Ý giới và pháp tương ưng
trợ cho ý thức giới
và pháp tương ưng
bằng vô gián duyên.
PurejātapaccayotiTiền sanh duyên
Cakkhāyatanaṃ cakkhuviññāṇadhātuyā
taṃsampayuttakānañca dhammānaṃ
purejātapaccayena paccayo.
Nhãn xứ trợ nhãn thức giới
và pháp tương ưng
bằng tiền sanh duyên.
ĀsevanapaccayotiTrùng dụng duyên
Purimā purimā akusalā dhammā
pacchimānaṃ pacchimānaṃ akusalānaṃ
dhammānaṃ āsevanapaccayena paccayo.
Pháp bất thiện sanh kế trước
trợ pháp bất thiện sanh kế sau
bằng trùng dụng duyên.

© tudieu.de